داده های بازگشتی یکی از انواع مهم داده ها بقا هستند که ویژگی عمده آنها همبستگی بین مشاهدات است. این ویژگی استفاده از مدل های بقا مانند رگرسیون کاکس که در آنها مستقل بودن مشاهدات یکی از فرضیات اصلی مدل است را ناممکن می سازد. مدل های شکنندگی یکی از رویکردهای عمده برای تحلیل داده های بازگشتی هستند. در این مدل ها یک متغیر شکنندگی ثابت به عنوان اثر خصوصیات فردی یا نماینده همه عواملی که سبب وابستگی بین مشاهدات می شوند به صورت ضربی وارد تابع خط می شود. در مقاله حاضر یک مدل شکنندگی با اثر تصادفی وابسته به زمان بر مبنای مدل های خطر نیمه پارامتری کاکس و با مولفه های شکنندگی که دارای فرایند گامای تکه ای هستند معرفی شده و کارایی آن در یک مطالعه شبیه سازی با یک مدل شکنندگی گاما با اثرات ثابت مقایسه گردیده است.

زمینه و هدف: شناسایی عوامل خطر عود بیماری هم برای پزشک و هم بیمار بسیار مهم است. تجزیه و تحلیل اولین بازگشت بیماری، ممکن است منجر به ارزیابی نادرستی از اثرات عوامل خطر شود چرا که سابقه بیماری را به طور کامل منعکس نمی کند و لذا ممکن است منجر به از دست رفتن برخی از اطلاعات باارزش شود. این مطالعه با هدف تحلیل زمان تا بازگشت مجدد بیماری اسکیزوفرنیا در بیماران اسکیزوفرن و تعیین عوامل موثر در عود مکرر این بیماری انجام شد.روش کار: در این مطالعه طولی از اطلاعات 159 بیمار مبتلا به اسکیزوفرنیای بستری در مرکز آموزشی-درمانی روانپزشکی رازی استفاده شد. اثر متغیرهای سن در آغاز بیماری، جنس، وضعیت تاهل، نحوه شروع بیماری، سابقه ضربه به سر و سابقه بیماری اسکیزوفرنی در خانواده بر بازگشت بیماری با استفاده از مدل شکنندگی در نرم افزار R 2.14.1 بررسی شد.یافته ها : میانگین سن بیماران در زمان آغاز بیماری 21.52 با انحراف معیار 6.55 سال بود. برازش مدل شکنندگی با توزیع گاما نشان داد دو متغیر سابقه ضربه به سر (p=0.028) و جنس (p=0.045) بر خطر وقوع عودهای بعدی معنی دار شدند. همچنین همبستگی بین زمان های وقوع عود اول، دوم و سوم معنی دار (p<0.001) نتیجه شد.نتیجه گیری: با توجه به وابستگی بین عودها لازم است اقدامات درمانی و پیگیرانه در محدوده زمانی تا عود اول صورت پذیرد.

هدف: اسکیزوفرنیا به جهت شیوع بالا و شدت نشانه ها و عودهای مکرر مورد تاکید قرار می گیرد. در این مطالعه به تحلیل خطر بازگشت عودهای مکرر در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا به وسیله مدل های پیشامدهای بازگشتی پرداخته شده است.روش بررسی: نوع مطالعه این تحقیق مشاهده ای طولی آینده نگر بوده است که در آن از اطلاعات 159 بیمار مبتلا به اسکیزوفرنیا بستری در مرکز آموزشی - درمانی روانپزشکی رازی استفاده شده است. مدل شرطی نوع دوم و مدل شکنندگی برای تحلیل زمان ها تا عود به کار گرفته شده است. نرم افزارهای مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل داده ها SAS نسخه 9.1 و R نسخه 2/11/0 بود. سطح معنی داری آزمون ها نیز 0.05 در نظر گرفته شده است.یافته ها: در مدل شرطی نوع دوم متغیرهای سن در آغاز بیماری (P=0.021) و وضعیت تاهل (P<0.001) تنها بر خطر وقوع عود اول بیماری دارای اثر معنی دار بودند و هیچ یک از عوامل سن در آغاز بیماری، جنسیت، وضعیت تاهل، نحوه شروع بیماری، سابقه ضربه به سر و سابقه بیماری اسکیزوفرنیا در خانواده بر خطر وقوع عود دوم اثر معنی دار نداشتند. سابقه ضربه به سر نیز تنها بر خطر وقوع عود سوم بیماری اثر معنی دار داشت (P=0.020). در مدل شکنندگی، تنها اثر متغیرهای جنس (P=0.014) و سابقه ضربه به سر (P=0.014) بر خطر وقوع عودهای بعدی معنی دار شد.نتیجه گیری: برخی عوامل تحت مدل شرطی نوع دوم دارای اثر معنی دار بر خطر وقوع عودهای بعدی در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا بودند و اثر برخی دیگر تحت مدل شکنندگی، معنی دار شد. نیاز است در پژوهش های بعدی، اثر دیگر متغیرهای پیش آگهی دهنده بر خطر وقوع یا زمان وقوع عودهای بعدی مورد بررسی قرار گیرد.

مقدمه: حملات تاکی کاردی بطنی یکی از مهم ترین علل مرگ قلبی است. حملات تاکی کاردی بطنی با تعبیه دفیبریلاتور داخل قلبی (ICD) قابل درمان است و از مرگ به علت حمله قلبی پیش گیری می کند. برای استفاده بهینه از این روش درمانی بهتر است افراد در ابتدا براساس معیارهای بالینی یا آزمایشگاهی انتخاب شوند. این مطالعه با هدف بررسی یافته های بالینی که پیشگویی کننده عود حملات قلبی در بیماران تحت درمان ICD هستند، انجام شده است. روش کار: در این مطالعه همگروهی تاریخی، کلیه بیمارانی که از ابتدای سال 1384 لغایت پایان شهریور ماه سال 1387، به مرکز قلب بیمارستان قائم (عج) مشهد مراجعه کرده و به دلایل مختلف بالینی برای آنها ICD تعبیه گردید، مورد مطالعه قرار گرفتند و تاثیر عواملی چون سن، جنس، سابقه خانوادگی، شرکت سازنده دستگاه ICD، مدت QTC و مدت QRS بر دریافت شوک های به جا را با استفاده از مدل شکنندگی که یکی از روش های تحلیل پیشامدهای بازگشتی می باشد، تجزیه و تحلیل شد. نتایج: میانگین و انحراف معیار سن بیماران51/15 ± 63/46 سال می باشد. تعداد 30 بیمار (8/69 %) مرد هستند و 38 نفر (4/88 %) سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری های قلبی را ندارند. میانگین و انحراف معیار مدت زمان QTC در این بیماران 87/62 ± 4/467 هزارم ثانیه و میانگین و انحراف معیار مدت زمان QRS نیز 64/31± 063/110 هزارم ثانیه می باشد. با توجه به نتایج برازش مدل شکنندگی تنها متغیر QRS معنی دار گزارش شده است (0016/0=p) و بدین صورت است که بیماران با QRS طولانی تر حملات بیشتری را دریافت می کنند. نتیجه گیری: بیماران با QRS طولانی تر شوک های به جای بیشتری را دریافت می کنند که به دلیل حملات تاکی کاردی بطنی راجعه می باشد.

مقدمه و اهداف: در بسیاری ازموقعیت های پزشکی، افراد می توانند پیشامدهای بازگشتی را با یک پیشامد پایانی تجربه کنند. درصورتی که پیشامد پایانی به عنوان سانسور در نظرگرفته شود، ممکن است از پذیره استقلال در آنالیز داده های بقا تخطی شود. در این مطالعه، با استفاده از یک مدل شکنندگی سعی شده تا به طور توام، پیشامدهای بازگشتی عود به همراه رخداد نهایی مرگ بیماران مبتلا به سرطان پستان مدل بندی شود. روش کار: دراین مطالعه همگروهی گذشته نگر، تعداد 443 بیمار مبتلا به سرطان پستان ثبت شده در مرکز تحقیقات سرطان بیمارستان شهدای تجریش، مورد بررسی قرارگرفتند. در این مطالعه، ازمدل لیو برای مدل بندی توام پیشامدهای بازگشتی و مرگ استفاده شد، که در آن از یک شکنندگی مشترک با توزیع گاما استفاده شد. اجرای مدل و تحلیل داده ها در بسته Frailtypack نرم افزار R نسخه 3. 4. 1 انجام شد. یافته ها: تعداد 443 زن مبتلا به سرطان پستان مورد بررسی قرار گرفتند. تحلیل یک متغیره و چندمتغیره برای این بیماران انجام شد. از این تعداد، برای 338 بیمار (3/76 درصد)پیشامد عود رخ داده بود و 105بیمار (7/23%) سانسور شده بودند. یافته ها: به دست آمده از مدل شکنندگی توام نشان داد که خطر نسبی عود در بیماران دارای سابقه فامیلی درجه یک در مقایسه با سایر افراد 36 درصد بیش تر بوده است (05/0>P) هم چنین خطر نسبی عود در بیماران با مرحله 3 بیماری 19% بیش تر نسبت به سایر مراحل و همین طور خطر نسبی عود در بیمارانی که شیمی درمانی انجام داده اند، 5/2 برابر بیش تر از بیماران بدون سابقه شیمی درمانی به دست آمد. نتیجه گیری: در این مطالعه، مدل ارایه شده علاوه بر قابلیت مدل بندی هم زمان پیشامدها، می تواند به پیشگیری از شیوع بالاتر ابتلا به رخداد نهایی (مرگ) و در نتیجه کاهش عوارض نامطلوب ناشی از بیماری های برگشت پذیر کمک کننده باشد.

زمینه و هدف: شناسایی عوامل خطر برای بیماری با عودهای مکرر دارای اهمیت است. اولین عود بیماری نمی تواند سابقه بیماری را به طور کامل منعکس کند و برخی ازاطلاعات با ارزش ازدست می رود. این مطالعه با هدف تحلیل زمان تا ترخیص های مکرر بیماران دچار اختلال دوقطبی و شناسایی عوامل خطرآن انجام شد. روش کار: در مطالعه ای طولی از اطلاعات 226 بیمار مبتلا به اختلال دوقطبی بستری در مرکز آموزشی_ درمانی روانپزشکی رازی تهران که به طورتصادفی انتخاب گردیدند استفاده شد. هم بستگی بین زمان تا ترخیص ها، با واریانس متغیری تصادفی سنجیده شد. مدل های: نیمه پارامتری بدون شکنندگی، نیمه پارامتری با شکنندگی مشترک گاما و پارامتری وایبل با شکنندگی مشترک گاما برطول زمان تا ترخیص های مکرربیماران وداده ها برازش و با استفاده از نرم افزار R 3.1.1تحلیل شد. یافته ها: ازمجموع 226 بیمار، 65.3 درصد مرد و بقیه زن بودند. میانگین سن آغاز اختلال دوقطبی در زنان 25±8 و در مردان 9 ±27 سال بود. 43.3 درصد بیماران اقدام به خودکشی کرده بودند. 65.1 درصد سابقه بستری قبلی و 58.5 درصد بیماران سابقه بیماری را در خانواده خود گزارش کرده اند. درمدل نیمه پارامتری بدون شکنندگی متغیرهای سن آغازبیماری (p=0.009)، سابقه بستری قبلی (p=0.050)، ثبات تشخیص (p<0.001)، برمخاطره زمان تاترخیص های مکرر بیماران تاثیر گذار هستند. همچنین همبستگی بین زمان تاترخیص های مکرر در مدل نیمه پارامتری باشکنندگی گاما (0.148، p<0.001) معنی دار گزارش شدند. نتیجه گیری: با توجه به مشاهده و وجود هم بستگی بین زمان تاترخیص های مکرر، اقدامات پیگیرانه و شناسایی راه هایی به منظور کاهش احتمال بازگشت اختلال دوقطبی به خصوص برای بیمارانی که عود را در سنین پایین تری تجربه می کنند، بیماران باسابقه بستری قبلی و بیمارانی که درتشخیص آنها ثبات وجود ندارد، حائز اهمیت است.

مقدمه: اطلاعات مربوط به پیشامدهای بازگشتی در مطالعات گذشته نگر می تواند با رها کردن دوره پیگیری، به پایان رسیدن دوره مطالعه و یا رخداد یک پیشامد نهایی مانند مرگ و یا ابتلا به یک بیماری با وضعیت ثابت، به پایان برسد. در این صورت پیشامد نهایی اصلی با پیشامدهای بازگشتی گذشته وابسته می شود و فرض سانسور شدن نا آگاهی بخش پیشامدهای بازگشتی بوسیله رخداد نهایی که فرض بسیاری از تحلیل های آماری است، نقص می شود. مدل بندی توام راه حلی است که در چنین وضعیتی به دلیل قابلیت مطالعه هم زمان دو فرآیند و دستیابی به برآوردهای نااریب و کافی برای پارامترها، جهت تحلیل بسیاری از مطالعات پیگیری مناسب است.روش ها: در این مطالعه مدل شکنندگی توام با روش برآوردیابی ماکزیمم درستنمایی تاوانیده مورد بررسی قرار گرفته و طی یک مثال بالینی کاربرد این نوع مدل بندی توام در بررسی عوامل موثر بر تکرار وضعیت پره دیابت (پیشامد بازگشتی) و ابتلای نهایی فامیل افراد دیابتی به دیابت نوع دوم (رخداد نهایی) در یک مطالعه هم گروهی از بستگان درجه اول بیماران مبتلا به دیابت نوع دو، مراجعه کننده به مرکز تحقیقات غدد درون ریز و متابولیسم اصفهان نشان داده شده است. تحلیل ها با بکارگیری نرم افزار R-2,15,2 صورت گرفته است.یافته ها: خطر بازگشت پره دیابت با تعدیل اثر انرژی دریافتی در افراد با مصرف کربوهیدرات بالای 65 درصد انرژی دریافتی 3.48 برابر بیشتر از مصرف کربوهیدرات کمتر از 40 درصد انرژی می باشد. خطر ابتلا به واقعه نهایی دیابت با تعدیل اثر انرژی دریافتی در افراد با مصرف پروتئین بین 12 تا 15 درصد انرژی دریافتی، 0.19 برابر بیشتر از مصرف پروتئین کمتر از 12 درصد انرژی دریافتی و مصرف پروتئین بالای 15 درصد انرژی دریافتی، 0.19 برابر بیشتر از مصرف پروتئین کمتر از 12 درصد انرژی دریافتی می باشد.نتیجه گیری: تغییر روش زندگی بر حسب اصلاح عملکرد تغذیه ای و بکارگیری روشی مبنی بر تعدیل شاخص های تن سنجی می تواند به عنوان عواملی موثر بر کاهش عملکرد ژنتیکی در ابتلا به بیماری دیابت نوع دو مورد استفاده قرار گیرد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.